Film Yapımcısı Ken Burns: Tarih, Aşk ve Kendim Hakkında Öğrendiklerim
Ken Burns’ü birden çok Emmy Ödüllü bir belgeselci yapan özelliklerden biri, insanlar ve olaylar hakkındaki hikayelere duyduğu hayranlık ve filmlerinin konusunu seçerken kendini sınırlamaması. Bildiği konulara odaklanmak yerine bilinmeyene dalmayı tercih ediyor. Sonuç olarak, projeleri çok çeşitlidir: “İç Savaş”, “Beyzbol”, “Caz”, “Savaş”, “Ulusal Parklar: Amerika’nın En İyi Fikri”, “Yasaklama”, “Central Park Beşlisi” ve yakında çıkacak. 15 Nisan’da PBS’de “Adres” yazıyor.
“Adres”, Putney, Vermont’taki küçük bir enstitü olan Greenwood Okulu’nun hikayesini anlatıyor; burada öğrenciler – öğrenme farklılıkları ve öğrenme güçlüğü olan zeki, yetenekli genç erkekler – Gettysburg Adresini ezberlemeye ve tekrar etmeye teşvik ediliyor. Greenwood Okulu’nu keşfederken film, Başkan Abraham Lincoln’ün en güçlü konuşmasının tarihini, bağlamını ve önemini de ortaya çıkarıyor.
Daha sonra bu yılın ilerleyen saatlerinde Burns, Franklin ve Eleanor Roosevelt arasındaki ilişkiyi yedi bölümlük, 14 saatlik “The Roosevelts: An Intimate History” başlıklı dizide derinlemesine inceleyecek. Dizinin inceleyeceği konulardan biri, aşklarının ve evliliklerinin evlilik dışı bir ilişkiden nasıl kurtulduğu. Filmi izlediğinizi düşünüyorsanız, Burns size bunun gerçek hikaye olmadığını söylemek için burada.
Filmlerini Amerika üzerine böylesine özel meditasyonlar yapan tüm detayları elde etmesindeki en önemli etkenlerden biri de Burns’ün konularıyla bağlantı kurabilmesidir. Bunu yaparken gerekli olan ve tüm ilişkiler için önemli olan bir unsurun iyi bir dinleyici olma yeteneği olduğunu söylüyor.
İki evli üç çocuk babası eHarmony’ye “İnsanlar duyulmak istiyor” diyor. “İnsanlar, bir başkasının tamamına sahip olduğu bir yan kuruluş değil de biri gibi hissetmek istiyor, bu yüzden dinlemek son derece önemli bir şey. Bir film yapımcısı olarak iyi, ama bir koca, bir baba ve bir arkadaş olarak açıkçası iyi.”
Bu röportajda Burns, İç Savaş’a kadar uzanan, karşılaştığı en dokunaklı aşk hikayesinden, evliliğin ona ne öğrettiğinden, ilişkilerin neden yıllar boyunca değişmediğini düşündüğünden de bahsediyor.
eH: O zamanlar eleştirilen Gettysburg Konuşması nasıl Amerikan tarihinin en sevilen konuşması haline geldi?
Ken Burns : İlginç olduğunu biliyorsun. Başlangıçta pek iyi karşılanmadığı ya da sahip olmadığı pek çok döngüden geçti.[place in] sahip olması gerektiğini artık anladığımız bir tarih ve bu büyük ölçüde kısa, özlü ve Amerikan yaşamının ana temalarına doğrudan hitap ettiği için geliyor. Esasen Bağımsızlık Bildirgesi 2.0. Orijinal Bildirge, tüm insanların eşit yaratıldığını söyledi, ancak onu yazan Thomas Jefferson, diğer insanlara sahipti. [In making this speech]Lincoln, kölelik meselesi yüzünden verilen büyük İç Savaş’a bir mezarlık adamıştı. Bu yüzden Bildirgeyi ikiye katlıyor ve tüm insanların eşit yaratıldığına gerçekten inandığımızı söylüyordu. İşletim sistemimiz o zamandan beri böyle. 11 Eylül’ün birinci yıldönümü geldiğinde, dinlediğimiz şey buydu, Gettysburg Konuşması. Bu sözlerin ilaç olduğunu düşündük.
eH: Sence Lincoln bugünün siyasi iklimi hakkında ne düşünürdü?
KB: Sanırım çoğunu fark ederdi. Gettysburg Konuşması’nı sunduğunda, bir Chicago gazetesi -burası memleketi Illinois eyaletidir- işaret edilmesi gereken adamın aptal, düz, bulaşık gibi sözlerini okurken her Amerikalının yanaklarının utançla karıncalanması gerektiğini söyledi. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı olarak zeki yabancılara. Bu kulağa klasik, partizan, politik bir şey gibi geliyor ve biz bunu Cumhuriyet’in başlangıcından beri yaşıyoruz. Şimdi, sadece yeni platformlarımız var ve yeni medya güçleniyor. Halkımız kendi tarihleri hakkında gitgide daha az şey öğreniyor, bu yüzden ayrım yapmak daha zor ve tek yapmamız gereken her şeyi tüketen ve dolayısıyla unutulabilir bir şimdide yaşamak olduğunu düşündüğümüzden, gerçeğin farkında değiliz. İncil der ki, güneşin altında yeni bir şey yoktur. [Vaiz 1:9 Olmuş olan yine olacak, yapılmış olan yeniden yapılacak; güneşin altında yeni bir şey yok.]
eH: Yaptığınız işte dikkatinizi çeken bir aşk hikayesi ya da gerçek aşkın ne olduğuna dair şaşırtıcı bir örnek var mı?
KB: Elbette. Her şeyden önce, benim ülkeme ait olan bir aşk hikayesi var. Bu iyi bir şey, ama aradığınızı düşündüğüm İç Savaş serisinden olan. İlk bölümün sonunda, Sullivan Ballou adlı bir Rhode Island gönüllüsünden Smithfield, Rhode Island’daki karısına geri dönen bir mektup var. Adı Sarah’ydı ve bir mektupta anlatıyor – sanırım hayatımda karşılaştığım en güzel aşk mektubu – birçok farklı düzeyde aşk: ülke sevgisi, hükümet sevgisi – bugün hiç duymadığınız bir şey – dava sevgisi, aile sevgisi, çocuk sevgisi, eş sevgisi, ama aynı zamanda sevgili sevgisi. Öleceğini ve nefesinin yanağını serinleten bir esinti olacağını hayal eder. Ağlamadan okuyamazsınız. Ağlamadan duyamazsınız ve bir hafta sonra İç Savaş’ın ilk büyük savaşı olan Bull Run’ın ilk savaşında öldü. Bu mektup muhtemelen Civil War serisini yapan şeydir. Bence her erkek sevdiği kadına bu sözleri söyleyebilmeyi ister ve bence her kadın erkeğinin ona bunları söylemesini ister.
eH: 100 yıldan fazla bir süre öncesinden korunmuş olması
KB: Bir alyans takıyorum ve içindeki yazıt “aşk çoğalır” diyor. Sanırım işlerin nasıl yürüdüğüyle ilgili kesin olarak sahip olduğum tek hesap bu. Sanırım mektup hayatta kaldığı için veya mektubun kopyaları hayatta kaldığı ve insanlar tarafından dağıtıldığı için, tıpkı iyi bir jestin bazen iki jeste dönüşmesi, dörde dönüşmesi, sekize dönüşmesi ve aniden her şeyin daha iyi olması gibi, bu etkiye sahip olduğunu düşünüyorum. . Bence aşkın çoğalan evrenin formülü bu.
eH: Ülke sevginizden bahsettiniz. Bu, anne babanızın bir etkisi miydi yoksa deneyimlediğiniz her şeyden mi gelişti?
KB: Devam eden bir evrim olduğunu düşünüyorum. Hayatım boyunca kesinlikle tarihin farkındaydım. Amerika Birleşik Devletleri’nin muhteşem tarihinin kesinlikle farkındaydım. Daha sonra Amerika Birleşik Devletleri’nin karmaşık tarihini öğrendim. 50’li ve 60’lı yıllarda büyüdüm ve 70’lerde üniversiteye gittim ve 70’lerde kendi işime başladım ve o zamandan beri devam ediyorum. Bu yüzden köprünün, tarihi köprünün altından çok sular gördüm, ama Lincoln’e ve 1862’de Kongre’ye hitabına katılıyorum: Dünyanın en son, en iyi umudu biziz. Filmlerim, ülkemizin birçok farklı yönüne, badanasız, sterilize edilmemiş veya o geçmişin bir tür Madison Avenue versiyonu olmadan çok karmaşık bir bakış açısıyla bakıyor. Kritik oldu. Zor oldu, ama yine de Amerika Birleşik Devletleri’nin ihtişamını kutluyor. Bu aşk ilişkisinden çok gurur duyuyorum.
eH: Filmlerinizin çoğu tarihteki geçmiş zamanları ve o zamanlardaki deneyimleri kapsıyor. Tüm öğrendiklerinize dayanarak bugünlerde ilişkiler gibi şeylerin daha karmaşık olduğunu mu düşünüyorsunuz?
KB: Vaiz’e geri döneceğim ve güneşin altında yeni bir şey olmadığını söyleyeceğim, bu da insan doğasının asla değişmediğini söylemenin çok şiirsel bir yolu. Biliyorsunuz ki tarihte döngüler olduğunu düşünmekten hoşlanan insanlar var. Bunun doğru olduğuna inanmıyorum. George Santayana’dan alıntı yapmayı sevenler var: Geçmişini hatırlayamayan insanlar onu tekrarlamaya mahkumdur. Bunun da doğru olduğunu düşünmüyorum. Bence sadece insan doğası aynıdır ve bu yüzden, bence, insanlar 10,000 yıl önce de bugün olduğu gibi yaşadılar ve sevdiler – belki daha da fazlası, çünkü bugün hepimizi farklı kılan pek çok şeyle dikkatimizi dağıtmadık. izole edilmiş, ayrılmış, bireysel özgür faillerden oluşuyordu, ancak nasıl geçineceklerini bulmak için gerçekten zorunluluktan katılmak zorunda kaldılar. İlişkiler her zaman karmaşık olmuştur. Aşk, insanoğlu var olduğu sürece her zaman karmaşık, zor ve gerekli bir çalışma, dikkat ve özen olagelmiştir. Geçmişe yönelik araştırma, sadece önemli tarihi olaylara ve alıntılara ışık tutmaz, aynı zamanda insan davranışının şu anki halimize ne kadar benzer olduğunu da gösterir.
Franklin ve Eleanor arasında olağanüstü derecede karmaşık bir ilişkinin olduğu Roosevelts tarihi üzerine bir diziyi yeni bitirdim, çünkü güvensizlik ve evlilik dışı bir ilişki tarafından yıkılıyor, ama aynı zamanda yaşadığım en karmaşık güzellikteki ilişkilerden biri. Bu ihanete katlanan hiç kimseyle karşılaşmadım.
eH: Filmi gördük, değil mi?
KB: Film tam bir kurguydu. FDR, hayatı boyunca birçok kadın ve erkek hayranı olan insanlarla çevriliydi, ancak birçoğunun bununla ilgisi vardı. [the fact that] hareket edemedi ve karısı, kısmen ihanete tepki olarak, kendi politik yaşamına başladığı için, kendini yalnız buldu ve çoğu zaman tapan kadınlarla çevriliydi, ama bir ilişkisi olduğunu sanmıyorum. herhangi biriyle. Sanırım en önemli danışmanı ve en yakın ortağı olan karısıyla bir ilişkisi vardı ve bu yüzden onu çok karmaşık ve tamamen modern bir hikaye türü yapıyor ki aynı zamanda eski klasik tarihin öncüllerini de bulabilirsiniz.
eH: Filmleriniz için konu seçiminin arkasındaki itici güç nedir? Kişisel ilginiz mi yoksa yeterince konuşulmadığını düşündüğünüz şeyler mi?
KB: Her zaman kişisel çıkar. Yani bu, bir hikayenin beni yakaladığı anlamına geliyor. Bildiğim şeyler hakkında film yapmıyorum. Bilmek istediğim şeyler hakkında filmler yapıyorum. Bilmen gerekeni, bir tür ev ödevini söylemektense, seninle keşif sürecini paylaşmayı tercih ederim. Film yapımcısı olmanın en tatmin edici yanı, az önce gördükleri filmimi, bildiklerini sandıkları, ne kadar az bildiklerini ya da ne kadar heyecanlandıklarını bilmedikleri bir konuyu bana söylemek için kaç kişinin bana gelmesidir. “Dust Bowl”, “The Central Park Five” ya da “The Civil War”, “The War”, “Beyzbol”, “Jazz” veya “The Central Park Five” gibi büyük diziler hakkında pek çok yeni şey öğrenin. Ulusal parklar.”
Bunu seviyorum çünkü bu benim de keşif sürecim. Yani sadece bir şeye çekiliyorum. Bir bakıma arkadaşlığın kimyası, aşkın kimyası. Bir konuya aşık oluyorsunuz ve ona çekiliyorsunuz ve buna odaklanıyorsunuz.
eH: Peki şu anda hayatın ve işin hakkında neyi seviyorsun?
KB: Hemen her şey hakkında. Yaşam ve iş arasında bir ayrım yoktur. Hayat iştir. İş hayattır. Aile, arkadaşlar ve ortaklar, profesyonel ortaklar, gerçekten çok sevdiğim bir şekilde birbirine karışıyor. Haftalık döngüde saat delme veya kölelik yoktur. Pazartesi korkuyla gelmez. Cuma sabırsızlıkla beklenecek bir gün değil. Hayatımın her günü çalışıyorum. En büyük kızım ve damadım benimle filmlerde çalışıyor. Ofisim evimin bulunduğu bölgede. Düzenleme odası çok uzakta değil. Çok seyahat ederim ve benzerlik hissettiğim başka insanlarla tanışırım. Ülkedeki en iyi işe sahip olduğumu hissediyorum.
eH: Evlilik size ne öğretti?
KB: Uzlaşma hakkında. Evet. George Will, Thomas Jefferson’la ilgili filmimizde demokrasiden yarım ekmek siyaseti olarak bahsediyordu. Hiçbir zaman her şeyi elde edemezsiniz ve sanırım öğrendiğim en önemli şey en iyi arkadaşım David tarafından dile getirildi. İyi bir evliliğin sırrının diğer kişiyi yanlış yapmamak olduğunu söyledi. Yapması zor bir şey.
Ken Burns’ün “The Address”i 15 Nisan’da saat 21.00’de PBS’de yayınlanacak. Onu Twitter ve Facebook’ta takip edin.
